Samen naar bed of carrière zat erop

In Hollywood is een monument omgevallen: filmproducent Harvey Weinstein (65) is ontslagen na getuigenissen van seksuele intimidatie door onder anderen actrices Ashley Judd en Rose McGowan. Maar gisteravond kwam de doodsteek, toen ook Angelina Jolie en Gwyneth Paltrow getuigden hoe ze in hun beginjaren door Weinstein belaagd werden. "De boodschap was duidelijk: 'Vertel dit voort en je vindt nooit meer werk.'"

Vorige donderdag barstte voor Harvey Weinstein, ooit door 'Time' uitgeroepen als één van de 100 invloedrijkste mensen ter wereld, de eerste bom. Twee onderzoeksjournalisten van 'The New York Times' hadden maandenlang actrices en oud-medewerksters opgespoord, die de afgelopen dertig jaar door de producer seksueel waren lastiggevallen, meestal op hotelkamers. De eerste grote namen die zich outten, waren actrices Ashley Judd ('Heat') en Rose McGowan ('Scream') die door Weinstein in hun twintigerjaren uitgenodigd werden voor een 'werkvergadering' op hotel. Al bleek die tot hun verbazing niet in de lobby, maar in zijn privékamer door te gaan, met Weinstein in badjas, vragend om een massage.

Vrijdag werd de Amerikaans-joodse filmmogol binnen zijn eigen bedrijf, The Weinstein Company, op non-actief gezet, maar die positie bleek onhoudbaar. Het liet voor Weinstein de deur op een kier om naar eigen goeddunken terug te keren. Zondag werd hij dan officieel ontslagen door het bestuur waarin ook zijn broer Bob en vertrouweling-regisseur Quentin Tarantino zetelen. Tot het laatste momentje klampte de producent zich als een mossel vast aan zijn oude macht in de Hollywood Hills. Aan bevriende hoge piefen, onder wie de CEO van DreamWorks, stuurde hij smekende mails. "Ze willen me ontslaan. Stuur me steunmails. Ik heb uw steun echt nodig. Ik wil alleen maar op loopbaanonderbreking, om aan mezelf te werken. Help me aan een tweede kans." Die mails lekten natuurlijk uit.

Oom Harvey

Gisteravond barstte de bom pas écht. In een nieuw artikel in 'The New York Times' bevestigt Angelina Jolie dat Weinstein op een hotelkamer seksuele avances maakte toen ze in 1998 in 'Playing By Heart' speelde. "Ik had in mijn jeugd een slechte ervaring met Weinstein en daarom koos ik ervoor nooit meer met hem samen te werken én ook anderen te waarschuwen wanneer zij dat wel deden", stelt Jolie. "Zulk gedrag naar vrouwen toe, in eender welke stiel en in eender welk land, is onaanvaardbaar." Hoe ver die 'slechte ervaring' precies ging, is niet duidelijk. Ze zegt alleen dat ze de avances 'weigerde'.

Ook een andere topper uit Hollywood, Gwyneth Paltrow, bevestigt dat de man die haar carrière lanceerde haar op haar 21ste seksueel belaagde in een hotel in Beverly Hills, vlak voor de opnames van de film 'Emma'. Paltrow vertelde het voorval aan haar toenmalige lief Brad Pitt die er Weinstein op een première mee confronteerde: "Durf nooit nog één vinger naar Gwyneth uit te steken." Daarop gaf Weinstein de actrice een waarschuwing, roepend en tierend: 'Als je dit nog verder vertelt, kom jij nooit meer aan de bak in Hollywood.' "Ik was bang dat ik de beloofde rol in 'Emma' niet zou krijgen. Ik was aanvankelijk niet achterdochtig", vertelt Paltrow, "omdat de fax met de afspraak van mijn'creative artists agency' kwam. Daarbij: ik zag hem eerder als 'uncle Harvey' dan als de machtige producer. Hij was mijn mentor." Paltrow werd wél argwanend toen ze aankwam in een lege hotelkamer en hij in badjas uit de badkamer kwam, met in de hand een bus bodylotion. "Ik was een kind, ik was doodsbang. Ik was nog maar net binnen of hij legde zijn handen al op mijn lichaam en trachtte mij te masseren. Hij zei: 'Laten we naar mijn kamer gaan, daar kan ik je makkelijker verwennen.'" De actrice is de kamer buitengelopen. Een paar jaar later won Gwyneth Paltrow een Oscar voor haar rol in die andere Weinstein-productie 'Shakespeare in Love'. "Ik stond op het podium met het Oscar-beeldje in mijn hand en durfde niemand mijn lelijke geheim te verklappen. Ik moest vriendelijk lachend met Weinstein op de foto."

De getuigenissen van Jolie en Paltrow kwamen gisteren nog eens bovenop drie nieuwe getuigenissen van actrices die de eer hadden Weinstein in de jaren 90 te kruisen. De Italiaanse actrice Asia Argento (42) vertelde gisteren in 'The New Yorker' dat zij op haar 21ste effectief aangerand werd door Weinstein op een feest van Miramax - zijn filmdistributiebedrijf - in een Zuid-Frans hotel in Antibes. Weer de verrassing van de lege hotelkamer, weer de massage-vraag. "Hij begon met orale seks bij mij en ik durfde niet te weigeren." Het was enkele maanden voor haar eerste grote film 'B. Monkey' zou uitkomen en ze vreesde dat hij haar carrière zou kelderen. "Het was een nachtmerrie, maar ik deed alsof ik ervan genoot, hopend dat het dan sneller zou stoppen." Argento geeft wel toe dat het voorval nadien uitmondde in een relatie mét wederzijdse toestemming. Twee andere actrices, Mira Sorvino (50) en 'Pulp Fiction'-ster Rosanna Arquette (58), maakten ook zo'n hotelscène mee, maar zij zeggen dat ze Weinstein van zich konden afduwen. Ze zien het wél als verklaring voor het feit dat hun mooie carrières plots op een lager pitje brandden. Tegen Arquette sprak Weinstein dat ook letterlijk uit. "Hij zei dat hij de dingen jarenlang moeilijk zou maken voor mij."

Karikaturale bullebak

Het aantal aangerande of verkrachte vrouwen staat sinds gisteravond op minstens 16. Toch kwam het tot zover bekend nog maar één keer tot een klacht. Het Italiaanse model Ambra Battilana belde in 2015 wél de politie toen de producer in New York in haar borsten kneep met de vraag 'zijn ze echt?' en ook nog eens onder haar rok zat. 'The New York Times' stelt dat hij met minstens acht vrouwen een financiële schikking trof, zodra er met rechtszaken gedreigd werd. Weinstein stond bekend als "een bullebak ten opzichte van zijn personeel", schrijft auteur Peter Biskind die een boek aan hem wijdde. Hij was zelfs zo'n karikatuur dat hij in twee series - één van BBC en één van HBO - als voorbeeld werd genomen voor het archetype van de bullebak-producer, overigens tot zijn eigen plezier.

In shock en ziek

Sinds de eerste getuigenissen van donderdag bleef het oorverdovend stil in Hollywood. Zo stil dat het ijl werd. Vóór Jolie en Paltrow zich uitten, werd maar met mondjesmaat gereageerd. Sommige actrices wisten van niks, anderen kenden de verhalen wél. Hollywoods bestbetaalde actrice Jennifer Lawrence (27) en ouderdomsdeken Judy Dench (82) toonden hun afschuw, maar hebben zelf nooit grensoverschrijdend gedrag ervaren, noch wisten ze van de beschuldigingen. Kate Winslet (42) noemt het een 'shock' om dit allemaal te horen: "Ik hoopte dat deze verhalen allemaal gebaseerd waren op geruchten. Misschien waren we allemaal naïef. Dat deze vrouwen spreken over het wangedrag van één van onze belangrijkste filmproducers, is ongelooflijk moedig." Meryl Streep (68) formuleerde het al anders: "Ik wist het niet zeker. Hij was ergerlijk maar respectvol tegenover mij en onze professionele relatie." Glenn Close (70) is het meest expliciet: "Ik erken dat ik me al jarenlang bewust ben van de vage geruchten dat hij een patroon vertoonde van wangedrag bij vrouwen. Bij mij gedroeg hij zich altijd deftig, maar nu de geruchten worden onderbouwd, voel ik woede en droefheid. Wanneer een egoïstische pestkop seksuele handelingen verwacht in ruil voor een job, wordt een verschrikkelijke druk op vrouwen gelegd." Ook George Clooney (56), die carrièrematig veel aan Weinstein te danken heeft, was één van de eerste Hollywoodmannen die zijn afschuw uitsprak. "Verontrustend op een heleboel niveaus, onverdedigbaar. Ik heb veel met hem gewerkt, we hebben met elkaar gegeten en ook ruzie gehad. Ik ken natuurlijk de geruchten al sinds de jaren 90 dat actrices met hem naar bed gingen om een rol te krijgen, maar heb hem nog nooit op dit gedrag kunnen betrappen. Dat hij zwijggeld betaalde aan vrouwen wist ik ook niet." Ben Affleck (45), die de lippen eerder stijf op elkaar hield, zei gisteren dat de verhalen hem 'ziek' maken.

Doofpot door acteurs

Intussen sleurt journaliste Sharon Waxman ook twee grote Hollywood-topacteurs, Matt Damon en Russell Crowe, mee in de val van Weinstein. De journaliste beweert dat 'The New York Times' in 2004 háár verhaal over Weinsteins losse handjes weigerde te publiceren, omdat 1) hij een grote adverteerder was en 2) Matt Damon en Russell Crowe grote druk uitoefenden om belastende passages te schrappen. "Weinstein had 13 jaar eerder gestopt kunnen worden", foetert Waxman. De krantenkoppen reisden gisteren de aardbol rond: 'Hielpen Matt Damon en Russell Crowe het seksschandaal in de doofpot steken?' De acteurs lieten zich gisteren niet horen, maar de hoofdredacteur van 'The New York Times' trachtte duidelijkheid te scheppen. Dat de krant nooit verhalen weigert voor adverteerdersbelangen. En dat haar verhaal gewoon verre van op punt stond. "Ze had voornamelijk één anonieme getuige. Op ons verhaal mét 'on the record'-getuigenissen hebben twee ervaren journalisten maandenlang gewerkt."

Ene hit na de andere

Zijn naam deed tot voor kort allicht geen belletje rinkelen, maar de films die Harvey Weinstein op de markt bracht, kent u ongetwijfeld. Een bloemlezing:

The Crying Game (1992)
Reservoir Dogs (1992)
Pulp Fiction (1994)
The English Patient (1997)
Shakespeare in Love (1998)
The Lord of the Rings (2001)
Gangs of New York (2002)
Kill Bill 1 en 2 (2003-2004)
Inglourious Basterds (2009)
The King's Speech (2010)
Django Unchained (2012)

Redactie (2017, 11 oktober). Samen naar bed of carrière zat erop. Het Laatste Nieuws. Geraadpleegd op 27 april 2018, van https://www.hln.be/de-krant/samen-naar-bed-of-carriere-zat-erop~addad884/#paywall